Sau khi tốt nghiệp Cao đẳng Xây dựng số 2, Đỗ Văn Phúc tham gia chương trình thực tập sinh tại Nhật vào đầu năm 2017. Tuy nhiên, do vấn đề sức khỏe, anh buộc phải từ bỏ công việc ngoài trời ở Nhật và trở về quê hương Bình Phước vào cuối năm 2017, đối diện với những khó khăn cả về tài chính lẫn tinh thần.
Phúc làm công an viên xã Phước Minh, huyện Bù Gia Mập (Bình Phước) để ổn định cuộc sống. Thế nhưng, bước ngoặt cuộc đời của anh xảy ra khi anh nhận được một chậu hoa từ một người bạn khi tham gia chiến dịch tình nguyện tại địa phương.
Thoạt tiên, anh nghĩ đó là một chậu hoa lan. Sau khi hoa nở, Phúc mới nhận ra đó là hoa cẩm cù – một loại hoa có vẻ đẹp hoang dã và hương thơm nhẹ nhàng. Chính từ chậu hoa này, anh nảy ra ý tưởng phát triển mô hình khởi nghiệp xanh với loài hoa độc lạ.
Qua nghiên cứu, Phúc nhận ra loài hoa này độc đáo với vẻ đẹp hoang dã, hương thơm nhẹ, hình dáng quả cầu lạ mắt và ý nghĩa phong thủy về sự viên mãn, tài lộc. Dù phổ biến ở nhiều nước, hoa cẩm cù vẫn chưa được biết rộng rãi tại Việt Nam.
Trao đổi với những người chơi hoa, Phúc thấy nhu cầu hoa cẩm cù trong nước đang tăng đối với khách hàng cá nhân và cả những nhà đầu tư cần đáp ứng nhu cầu không gian xanh tại đô thị. Loài hoa này phát triển tốt trong môi trường đô thị khói bụi, chật hẹp.
Vườn Quốc gia Bù Gia Mập gần nhà Phúc có hệ sinh thái đa dạng với nhiều giống hoa cẩm cù, tạo điều kiện thuận lợi để anh khởi nghiệp bằng cách sưu tầm giống từ tự nhiên, mua các giống có sẵn trong nước và nhập khẩu thêm từ nước ngoài.
Ban đầu, Phúc gặp không ít trở ngại trong việc chăm sóc hoa cẩm cù do thiếu kinh nghiệm. Tuy nhiên, với tinh thần kiên trì và sự học hỏi không ngừng, anh đã tích lũy những kiến thức quan trọng về việc chăm sóc và phát triển loài hoa này.
Vườn hoa cẩm cù của Phúc (Phuc’s Hoya Garden) có diện tích 0,7 ha, hiện nằm tại thôn Bình Lợi, xã Phước Minh (H.Bù Gia Mập) và là nơi hội tụ của hơn 400 loại cẩm cù, bao gồm cả các giống bản địa Việt Nam quý hiếm và có giá trị cao trên thị trường quốc tế, tiêu biểu như Hoya acuminata và Hoya polyneura.
Trong quá trình phát triển vườn hoa, Phúc đã được Thạc sĩ Hoàng Sơn Công – Phó Viện Trưởng Viện Khoa học phát triển tài năng Việt Nam, chuyên gia hỗ trợ các cuộc thi Khởi nghiệp thanh niên nông thôn của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh hướng dẫn về nông nghiệp hữu cơ.
Kể từ đó, Phúc bắt đầu áp dụng phương pháp sản xuất vi sinh vật bản địa (IMO) để tự tạo phân bón hữu cơ từ các nguyên liệu sẵn có tại địa phương. IMO không chỉ giúp giảm chi phí sản xuất mà còn tăng cường chất lượng phân bón, giúp cây hoa cẩm cù phát triển tốt hơn.
Cụ thể, anh sử dụng cám gạo và bột năng để làm men vi sinh IMO4 khô, sau đó pha nước để dùng làm phân bón cho vườn hoa. Việc tự sản xuất IMO4, phát triển lên IMO6, IMO8 giúp anh tiết kiệm hàng chục triệu đồng mỗi năm về chi phí phân bón. Phúc còn ủ phân bò bằng vi sinh làm thức ăn cho trùn quế, tạo phân trùn rất thích hợp để bón cây.
Phúc tự tạo phân bón từ chuối không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu và phụ phẩm nông nghiệp như bã mía, phân bò, tạo ra dịch chuối và các chế phẩm sinh học khác. Dịch chuối, được làm từ chuối chín nghiền trộn với sữa chua, đường và men đa chủng, là một loại phân bón lá chứa nhiều vitamin và hormone sinh trưởng, giúp cây phát triển khỏe mạnh. Anh pha 1 lít dịch chuối với 700-1.000 lít nước và phun 1-2 lần mỗi tuần cho cây.
Nhà báo, Thạc sĩ Nguyễn Thị Minh Thùy, Phó Giám đốc Trung tâm sản xuất và phát triển nội dung số (Báo Thanh Niên) cho biết: “Phúc rất cầu tiến, giàu nghị lực vượt khó, luôn tích cực tìm kiếm cơ hội phát triển bản thân và lan tỏa hình ảnh hoa cẩm cù qua những phương cách đặc biệt. Phúc đã chủ động liên lạc với mình, nhờ mình tư vấn và kết nối Phúc với các chuyên gia để hỗ trợ Phúc phát triển mô hình kinh doanh.”
Để tối ưu hóa quá trình chăm sóc, Phúc đã tự thiết kế hệ thống tưới tiêu tự động “Vườn mưa dinh dưỡng”. Hệ thống này giúp anh tiết kiệm đến 50% lượng nước so với cách tưới truyền thống, đồng thời cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây nhờ vào các chế phẩm sinh học từ bã mía, dịch chuối và phân chim yến. Không chỉ cải thiện chất lượng cây, hệ thống này còn góp phần bảo vệ môi trường và giảm thiểu lượng chất thải phát sinh trong quá trình chăm sóc hoa.
Hiện tại, Phúc Hoya Garden có khoảng 130.000 cây giống và 25.000 chậu hoa thành phẩm. Mô hình này không chỉ giúp Phúc thu lợi nhuận ổn định từ 250 đến 300 triệu đồng mỗi năm sau khi trừ chi phí, mà còn tạo việc làm cho lao động địa phương, bao gồm cả người khuyết tật, giúp họ có thu nhập ổn định.
Bên cạnh hoạt động sản xuất và kinh doanh, Phúc luôn ý thức cao về trách nhiệm với cộng đồng. Anh đã tham gia tổ chức nhiều chương trình đổi rác lấy cây hoa nhằm khuyến khích người dân giảm thiểu rác thải nhựa và tăng cường ý thức bảo vệ môi trường. Ngoài ra, anh còn tặng hàng nghìn chậu cây cho các trường học, chia sẻ kinh nghiệm trồng hoa hữu cơ từ các vật liệu tái chế và dạy cho người dân làm IMO.
Phúc không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm. Vườn hoa của anh hiện cung cấp sản phẩm cho các khách hàng cá nhân và doanh nghiệp trong nước, đồng thời anh đang nghiên cứu để mở rộng thị trường ra quốc tế với các thị trường tiềm năng như Úc, châu Âu và châu Mỹ.
Mặc dù quá trình xuất khẩu hoa cẩm cù vẫn còn gặp nhiều khó khăn do yêu cầu kiểm dịch khắt khe và chi phí vận chuyển cao, Phúc tin rằng hoa cẩm cù Việt Nam sẽ sớm chinh phục được thị trường quốc tế. Anh cũng mong muốn hợp tác với các chuyên gia để nghiên cứu sâu hơn về các giống hoa cẩm cù.
Trong hơn ba năm khởi nghiệp, Đỗ Văn Phúc đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể, trong đó phải kể đến giải ba cuộc thi Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Bình Phước lần II và giải ba cuộc thi “Dự án khởi nghiệp thanh niên nông thôn” do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức.
Với Chủ nhiệm CLB Nông dân tỷ phú Bình Phước Nguyễn Viết Vị, anh Đỗ Văn Phúc là một startup cầu tiến, sống tử tế, chan hòa và luôn vì cộng đồng.
Bằng tinh thần cống hiến và sự nhiệt huyết, Phúc đã truyền cảm hứng cho nhiều người trẻ về khởi nghiệp xanh và nông nghiệp bền vững. Anh không chỉ là một doanh nhân mà còn là một người thầy, sẵn sàng chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm cho những ai muốn theo đuổi con đường nông nghiệp sạch. Phúc thường xuyên tổ chức các buổi hướng dẫn cách làm IMO, dạy cách trồng hoa cẩm cù từ các vật liệu tái chế, góp phần tạo ra một cộng đồng yêu thiên nhiên và ý thức bảo vệ môi trường.
Ủy viên BCH Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, Chủ nhiệm Mạng lưới Lương Định Của toàn quốc Đặng Dương Minh Hoàng nhận định:“Phúc rất sáng tạo, ham học hỏi, tìm tòi những điều mới. Anh mong muốn góp phần lan tỏa khát vọng làm giàu chính đáng trong nhiều bạn trẻ.”
Theo Thạc sĩ Hoàng Sơn Công, Phúc sẽ sớm đạt nhiều thành công vì Phúc rất bản lĩnh khi khởi nghiệp theo cách riêng, tiên phong trong lĩnh vực hoa sạch, tích cực làm báo cáo viên về tái chế phụ phẩm nhằm bảo tồn giống hoa cẩm cù, bảo vệ môi trường, hỗ trợ sinh kế, hướng đến phát triển bền vững và tạo tác động xã hội tích cực.
Trấn Thăng
