Ngày 5/7/2025, trong khuôn khổ Triển lãm và Hội thảo quốc tế lần thứ 21 về Cơ khí chính xác và Sản xuất chế tạo tại Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn (SECC, Quận 7), đã diễn ra Hội thảo chuyên đề “Năng lượng sạch trong ngành cơ khí”, do Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam tổ chức.
Sự kiện thu hút đông đảo đại biểu, doanh nghiệp trong ngành cơ khí – chế tạo, và các chuyên gia năng lượng. Hội thảo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuyển đổi sang năng lượng sạch trong ngành cơ khí – lĩnh vực vốn tiêu thụ năng lượng lớn, nhằm thực hiện cam kết giảm phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam vào năm 2050.
Năng lượng sạch – Yếu tố sống còn và cơ hội phát triển bền vững
Phát biểu tại sự kiện, ông Nguyễn Xuân Quy, Phó Chủ tịch kiêm Trưởng Văn phòng đại diện phía Nam – Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam, cho rằng ngành cơ khí đang đứng trước áp lực lớn từ biến đổi khí hậu và các yêu cầu phát triển bền vững. Việc ứng dụng điện mặt trời áp mái được xem là xu thế không thể đảo ngược, vừa tiết kiệm chi phí điện năng, vừa giúp doanh nghiệp chủ động trong sản xuất và tăng tính cạnh tranh.
Điểm nổi bật được nêu là chi phí đầu tư cho hệ thống điện mặt trời hiện đã giảm mạnh – tới 10 lần so với một thập kỷ trước – nhờ vào sự tiến bộ công nghệ và nguồn cung vượt cầu trong sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời.
Điện mặt trời: Lợi ích kép và giải pháp “không đồng”
Ông Nguyễn Thượng Quân, Tổng Giám đốc Công ty SAO NAM, Phó Văn phòng đại diện phía Nam – Hiệp hội Năng lượng sạch VN, đã chia sẻ chi tiết về nguyên lý hoạt động của điện mặt trời áp mái với mô hình “tự sản – tự tiêu”, nhấn mạnh vai trò trung tâm của Inverter trong hệ thống, giúp giảm rõ rệt chi phí điện nhờ ưu tiên sử dụng năng lượng mặt trời trước khi cần đến điện lưới.
Ông cũng nêu ví dụ cụ thể: với hệ thống công suất 1MWp, tại khu vực miền Nam có thể tạo ra khoảng 1.460 MWh/năm, tương đương 1.168 tấn CO₂ được giảm thải và sở hữu số lượng tương ứng 1.168 tín chỉ carbon. Tổng chi phí đầu tư ước tính hiện nay khoảng 8–10 tỷ đồng, thời gian hoàn vốn chỉ 3 – 3,5 năm, nhưng tổng giá trị tiết kiệm điện có thể vượt 110 tỷ đồng trong vòng đời dự án.
Giải pháp đầu tư “0 đồng”: Hiệp hội đồng hành cùng doanh nghiệp
Đại diện Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam cho biết, ngoài việc cung cấp giải pháp kỹ thuật tối ưu, Hiệp hội còn hỗ trợ toàn diện về tài chính. Mô hình hợp tác linh hoạt cho phép Doanh nghiệp làm chủ đầu tư, Hiệp hội đóng vai trò nhà thầu EPC và O&M trọn gói hoặc Hiệp hội làm chủ đầu tư (theo hình thức PPA), doanh nghiệp không cần đầu tư ban đầu mà vẫn hưởng lợi từ hệ thống điện mặt trời do Hiệp hội triển khai.
Trong cả hai mô hình, Hiệp hội đảm nhận toàn bộ từ thiết kế, thi công, vận hành đến thủ tục pháp lý và huy động vốn từ các quỹ đầu tư xanh, ngân hàng, và đối tác tài chính chiến lược.
Để đảm bảo hiệu quả và độ tin cậy lâu dài, Hiệp hội giới thiệu các thiết bị công nghệ cao đến từ 3 thương hiệu lớn Jinko Solar: Nhà sản xuất tấm pin mặt trời hàng đầu thế giới với công nghệ N-type TOPCon cho hiệu suất vượt trội; Sigenergy: Cung cấp hệ thống biến tần (Inverter) và lưu trữ (BESS) tích hợp “5 trong 1”, ứng dụng AI giúp tối ưu hóa chi phí điện năng.
Hội thảo đã nhận được nhiều câu hỏi, phản hồi từ phía doanh nghiệp tham dự, đặc biệt là các đơn vị trong ngành cơ khí chế tạo – cho thấy mối quan tâm sâu sắc và nhu cầu thực tiễn về giải pháp năng lượng sạch trong sản xuất.
Hội thảo đã thành công trong việc truyền tải thông điệp mạnh mẽ về vai trò của năng lượng sạch như một trụ cột cho phát triển bền vững trong ngành cơ khí. Việc thúc đẩy sử dụng điện mặt trời không chỉ là giải pháp giảm chi phí, mà còn là cơ hội vàng để các doanh nghiệp Việt khẳng định vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu hướng đến mục tiêu “Net Zero”.
Nguyễn Nam – Hoài Nam
