Ngày 10/10/2023, thay mặt Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ký ban hành Nghị quyết 41-NQ/TW về xây dựng và phát triển đội ngũ doanh nhân thời kỳ mới, thay cho Nghị quyết 09 được ban hành cách đây 12 năm. Trao đổi với báo chí nhân dịp cộng đồng DN nhận “món quà” đặc biệt đúng dịp “Tết doanh nhân”, Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Phạm Tấn Công đã phân tích sâu thêm về những điểm mới đáng chú ý của Nghị quyết 41 và những công việc phải làm trong thời gian tới.
Nghị quyết 41 là điểm tựa để doanh nghiệp (DN) nội địa phát triển trong thời kỳ mới, xứng tầm hơn khi Việt Nam vươn mình hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia phát triển. Để thực hiện mục tiêu, các cơ quan, ban, ngành và DN còn rất nhiều việc phải làm và VCCI sẽ nỗ lực hết sức để đóng góp cho quá trình này.
Theo đó, Nghị quyết nhấn mạnh quan điểm “Đội ngũ doanh nhân có vị trí, vai trò quan trọng, là một trong những lực lượng nòng cốt góp phần đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập quốc tế; xây dựng và phát triển nền kinh tế độc lập, tự chủ, bảo đảm quốc phòng, an ninh”. Như vậy, DN không chỉ lo làm ăn bình thường mà được xác định có vai trò ảnh hưởng lớn hơn là bảo đảm quốc phòng, an ninh.
Nghị quyết 41 xác định rõ yêu cầu quan trọng là “tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, phát huy sức mạnh của đội ngũ doanh nhân Việt Nam, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, an toàn, bình đẳng để DN phát triển và cống hiến là trách nhiệm của Đảng, Nhà nước, hệ thống chính trị và đội ngũ doanh nhân gắn với quá trình hoàn thiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa”.
Điểm mới đáng chú ý mà các DN hết sức ủng hộ là “bổ sung chế tài kinh tế phù hợp để xử lý vi phạm, không hình sự hoá quan hệ kinh tế… bảo đảm khuôn khổ pháp luật ổn định, đồng bộ, thống nhất, minh bạch, bình đẳng…”. Như vậy, xu hướng thời gian tới DN sẽ không còn phải lo ngại “hình sự hóa các quan hệ kinh tế”. Chủ tịch VCCI phân tích: Đây cũng là xu hướng khá phổ biến, ở nhiều nước phát triển khi DN vi phạm có chế tài về kinh tế, có khi khá nặng lên tới hàng tỷ USD nhưng hãn hữu mới xử lý hình sự, tránh gây ra những cú sốc lớn, có thể làm “sập” cả một thương hiệu, DN lớn, gây ra hệ lụy xã hội.
Điểm đáng chú ý là Nghị quyết 41 nêu rõ yêu cầu “có chính sách đột phá để hình thành, phát triển DN dân tộc, DN quy mô lớn, có vai trò dẫn dắt một số ngành, lĩnh vực then chốt, trọng yếu”.